ພຣະທາດຫຼວງວຽງຈັນ ປະກາຍສີທອງຄຳອັນຮຸ່ງເຮືອງ ຕັ້ງຢູ່ຢ່າງໂດດເດັ່ນທີ່ເຂດບ້ານທາດຫຼວງ, ເມືອງໄຊເສດຖາ, ເປັນປູຊະນິຍະສະຖານບູຮານອັນເປັນສັນຍາລັກຂອງປະເທດລາວ, ເປັນພຣະທາດໂລກະຈຸນລະມະນີ ທີ່ບັນຈຸພຣະສາລິກະທາດຂອງພຣະພຸດທະເຈົ້າ ແລະ ເປັນສູນລວມແຫ່ງຈິດວິນຍານຂອງປວງຊົນລາວທັງຊາດ. ພຣະທາດຫຼວງວຽງຈັນ ຖືກສ້າງຂື້ນເທື່ອທຳອິດເມື່ອປີ ພສ 236 ໂດຍການນຳພາຂອງເຈົ້າເມືອງວຽງຈັນ ຈັນທະບູລີ ປະສິດທິສັກ ຫຼື ບຸລິຈັນ ແລະ ຖືກຕໍ່ເຕີມສ້າງຕື່ມອີກໃນປີ ຄສ 1556 ໂດຍເຈົ້າໄຊຍະເສດຖາທິຣາຊ ກະສັດຜູ້ສະຖາປະນາວຽງຈັນ ເປັນນະຄອນຫຼວງຂອງອານາຈັກລາວລ້ານຊ້າງ. ມາຮອດປີຄສ 1957, ລັດຖະບານລາວ ພາຍໃຕ້ພະບໍລົມມະຊູປະຖຳຂອງ ເຈົ້າສີສະຫວ່າງວົງ ກໍ່ໄດ້ນຳພາປະຊາຊົນປັ້ນ ພະບໍລົມມະຮູບຂອງ ເຈົ້າໄຊຍະເສດຖາທິຣາຊ ປະດິດສະຖານໄວ້ ຢູ່ໜ້າທາງເຂົ້າພະທາດດ້ານຕາເວັນຕົກ ເພື່ອເປັນອະນຸສາວະລີທີ່ພະອົງໄດ້ສ້າງພະທາດຫຼວງ ຂື້ນມາເປັນທີ່ສັກກະລະບູຊາຈົນຮອດປະຈຸບັນ. ພຣະທາດຫຼວງສູງ 45 ແມັດມີໃບສິມມາອອ້ມ 228 ໃບ, ມີ ບໍລິວານ (ທາດນ້ອຍ) ອ້ອມຮອບ 30 ອົງເອີ້ນວ່າປະລະມິສານສິບທັດ, ຕີນພຣະທາດແຕ່ດ້ານຕາເວັນອອກ ຫາດ້ານຕາເວັນຕົກຍາວ 69 ແມັດ, ແຕ່ດ້ານເໜືອຫາໃຕ້ຍາວ 68 ແມັດ ແລະ ມີກົມມະລຽນດ້ານນອກອອ້ມພຣະທາດຫຼວງ ແຕ່ລະດ້ານຍາວ 91,75 ແມັດ. ໃນວັນເພັງເດືອນສິບສອງຂອງທຸກໆປີ (ໄລຍະເດືອນ ຕຸລາ - ເດືອນພະຈິກ) ປະຊົນລາວຈາກທຸກສາລະທິດ ຈະພາກັນເດີນທາງມາສະເຫຼີມສະຫຼອງບຸນນະມັດສະການພຣະທາດຫຼວງ ເຊິ່ງເປັນບຸນມະໂຫລານທີ່ໃຫຍ່ທີ່ສຸດໃນປະເທດລາວ ຖືກຈັດຂື້ນເປັນເວລາ 7 ມື້ 7 ຄືນ ພ້ອມການສະແດງມະໂຫລີ, ສິລະປະ-ວັນນະຄະດີ ແລະ ງານວາງສະແດງສິນຄ້າ ຈາກຫຼາກຫຼາຍຫ້າງຮ້ານ. ບຸນພະທາດຫຼວງສະແດງໃຫ້ເຫັນເຖິງວັດທະນະທຳ ແລະ ຮີດຄອງປະເພນີ ອັນດີງາມຂອງຊາວພຸດ ກໍ່ຄືຊາວລາວທັງຊາດ ໂດຍມີພິທີສຳຄັນທາງສາດສະໜາເຊັ່ນ: ພິທີແຫ່ຜາສາດເຜີ້ງ, ວຽນທຽນ ແລະ ຕັກບາດຖວາຍທານ ເຊິ່ງມີພະສົງຈາກທົ່ວທຸກແຂວງໃນປະເທດລາວ ເດີນທາງມາຮ່ວມ ແລະ ພາຍຫລັງພິທີຕັກບາດ ກໍ່ມີການແຂ່ງຂັນຕິຄີ ເຊິ່ງເປັນກິລາພື້ນເມືອງ ທີ່ຈັດຂື້ນໃນທຸກໆປີໄລຍະບຸນດັ່ງກ່າວ.
ຕົກມາປີ 2016 -2017 ພັກ ແລະ ລັດຖະບານ ສາທາລະນະລັດ ປະຊາທິປະໄຕ ປະຊາຊົນລາວ ໄດ້ຕົກລົງປະຕິສັງຂອນ ແລະ ຍົກຍອດຄຳຂຶ້ນສູ່ຈອມພະທາດຫລວງ ແລະ ພະທາດປາລະມີ 32 ທາດ ສຳເລັດ, ເຮັດໃຫ້ພະທາດຫລວງ ເບັງປາລາມີ ແລະ ຄວາມສວຍງາມຍິງຂຶ້ນ.
